Powody wdrożenia dyrektywy tytoniowej TPD: zwalczanie fałszowania i nielegalnego obrotu wyrobów tytoniowych

Według szacunkowych danych przedstawionych w ostatnim raporcie opublikowanym przez KPMG – w którym podsumowano wyniki badań dotyczących nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi w UE, Norwegii i Szwajcarii – wynika, że w zeszłym roku konsumpcja papierosów sfałszowanych i pochodzących z przemytu wyniosła 8,7% ich całkowitej konsumpcji w UE, co w przybliżeniu wynosi 44,7 mld papierosów. Uważa się, że na całym świecie od 6 do 8,5% światowego obrotu papierosów pochodzi z nielegalnych źródeł.

Aby walczyć z nielegalnym obrotem produktami tytoniowymi znowelizowana dyrektywa w sprawie śledzenia przepływu i weryfikacji pochodzenia wyrobów tytoniowych (TPD) 2014/40/UE wprowadza nowe, bardziej restrykcyjne zasady śledzenia i wykrywania przepływów towarowych wyrobów tytoniowych na rynku UE. Dyrektywa tytoniowa TPD wchodzi w życie w dwóch etapach. Pierwszy etap wchodzi w życie w dniu 20 maja 2019 r. i ma dotyczyć papierosów i tytoniu do samodzielnego skręcania papierosów. Do 2024 r. dyrektywa obejmie wszystkie pozostałe wyroby pochodzenia tytoniowego.

Dyrektywa tytoniowa TPD ma na celu zwiększenie poziomu ochrony zdrowia europejskich obywateli. Ponadto przepisy zagwarantują ograniczenie możliwości przemytu i ułatwią państwom członkowskim egzekwowanie podatku i akcyzy od sprzedanych wyrobów pochodzenia tytoniowego.

Praktyczne zastosowanie dyrektywy tytoniowej TPD

Firmy działające na rynku powinny przede wszystkim poznać i zrozumieć wymagania jakie stawia przed nimi nowa dyrektywa tytoniowa oraz w jaki sposób najlepiej można wdrażać projekty mające na celu zapewnienie zgodności z nowymi przepisami.
Dyrektywa stanowi, że:

• Wszystkie podmioty gospodarcze muszą działać zgodnie z  zaleceniami dyrektywy tytoniowej, dotyczy to: producentów, importerów, hurtowników, dystrybutorów, handlowców, operatorów logistycznych, vansellerów oraz podmiotów sprzedaży detalicznej.
• Każde opakowanie wyrobu tytoniowego powinno być oznaczone unikalnym identyfikatorem oraz mieć dodatkowe zabezpieczenia potwierdzające jego autentyczność.
• Każdy przepływ produktu musi być zarejestrowany aby był widoczny w depozytorium w celu  śledzenia ruchu i identyfikacji pochodzenia poszczególnych wyrobów w całym łańcuchu dostaw oraz monitorowana procesów logistycznych i egzekwowania ich zgodności z dyrektywą.
• Aby zapewnić niezależność i przejrzystość śledzenia ruchu i identyfikacji pochodzenia wyrobów tytoniowych, producenci powinni zawrzeć umowy o przechowywanie danych z niezależnymi  podmiotami specjalizującymi się w tego typu usługach.
• Każdy producent lub importer wyrobów tytoniowych ma obowiązek stworzyć własną bazę danych („repozytorium podstawowe”), aby przechowywać wszystkie dane związane z każdym pojedynczym opakowaniem, oraz kopiować wszystkie informacje do wspólnej, unijnej bazy danych / centrum danych („repozytorium wtórne”).

Dostęp do danych dotyczących śledzenia ruchu i identyfikacji pochodzenia wyrobów tytoniowych umożliwi każdemu podmiotowi gospodarczemu działającemu w łańcuchu dostaw dokładne prześledzenie dystrybucji każdego produktu, od producenta po sprzedawcę produktów pochodzenia tytoniowego.

Co w praktyce oznaczają dla hurtowników, dystrybutorów oraz vansellerów nowe regulacje prawne? Jakie nowe wyzwania wynikają z wdrożenia dyrektywy tytoniowej TPD?

Mimo, że niektóre podmioty gospodarcze mogły już wdrożyć złożone systemy zarządzania magazynem, a nawet systemy realizacji procesów magazynowych, to jednak rozwiązania te nie zapewniają możliwości masowego skanowania i przechwytywania danych dotyczących unikalnych identyfikatorów towarów, odzyskiwania tych danych i udostępniania ich innym podmiotom. Wszystkie podmioty muszą dopilnować, aby każda operacja związana z przemieszczaniem wyrobu tytoniowego w całym łańcuchu dostaw była zeskanowania i zarejestrowana – od momentu produkcji, poprzez przemieszczanie się przez poszczególne punkty dystrybucyjne, aż po dostawę do punktu sprzedaży detalicznej. Obowiązek zachowania zgodności z dyrektywą na każdym etapie cyklu realizacji zamówień spoczywa zarówno na vansellerach, realizujących bezpośrednie dostawy do sklepów lub automatów do sprzedaży, jak i podmiotach dostarczających towar do punktów sprzedaży detalicznej.

Proces ten może wydawać się uciążliwy. Jednak dzięki wdrożeniu odpowiedniej automatyzacji i technologii IT podmioty gospodarcze mogą zwiększyć widzialność produktów pochodzenia tytoniowego w całym łańcuchu dostaw zgodnie z nowymi przepisami wykonawczymi. Jeżeli prawidłowo zaprojektujemy proces wdrożenia rozwiązań mających zapewnić zgodność z dyrektywą tytoniową nowe rozwiązanie może dodatkowo zoptymalizować podstawową działalność gospodarczą firmy, nie będąc wyłącznie obciążeniem wynikającym z nowych regulacji prawnych.

Jak zapewnić zgodność z nowymi przepisami i zabezpieczyć w przyszłości łańcuch dostaw ?

Aby skutecznie sprostać wymogom dyrektywy tytoniowej, podmioty gospodarcze będą musiały współpracować z podmiotami trzecimi, które są ściśle powiązane z Komisją Europejską. Powinny one podjąć współpracę z dostawcami rozwiązań, którzy dogłębnie rozumieją istniejące wyzwania oraz mają duże doświadczenie w integracji sprzętu i oprogramowania, które skutecznie przechowuje i agreguje wszystkie niezbędne dane. Istnieją dwie podstawowe płaszczyzny zgodności:

• Realizacja – W jaki sposób organizacje wykorzystują odpowiednie technologie, urządzenia mobilne i oprogramowanie w trakcie wdrażania rozwiązania. Sposób, w jaki mogą one zapewnić funcjonalności potrzebne do dokładnego skanowania wyrobów oraz rejestracji ich przepływów. W jaki sposób przechwytują olbrzymie ilości danych wyjściowych i czy potrafią wydajnie obsługiwać tak duże ilości danych.
• Komunikacja z repozytoriami - Sposób, w jaki podmioty mogą rozszerzyć działalność gospodarczą o raportowanie oraz udostępniać informacje o poziomie zgodności do repozytorium wtórnego.

Ponieważ celem każdego przedsiębiorstwa jest większa efektywność operacyjnej, a nowe przepisy nadal przewidują obowiązek zapewnienia przejrzystości przepływów wyrobów, firmy muszą skorzystać z tej szansy i wykorzystać korzyści związane z identyfikowalnością produktów.

Zapewnienie przejrzystości przepływów produktów staje się koniecznością, dlatego firmy powinny wykorzystać tę szansę i czerpać korzyści z identyfikowalności.